Bursa'nın Tarihi
Bursa, Türkiye'nin bir ili ve en kalabalık dördüncü şehri. 2014 itibarıyla 2.787.539 nüfusa sahiptir. 2015 Dünya Yaşanabilir Şehirler sıralamasında Dünya'da 48. Türkiye'de 1. sırada yer almaktadır. Marmara Bölgesinin Güney Marmara bölümünde, 40° batı boylam ve 29° kuzey enlem daireleri arasında yer alır. Eski adı Hüdavendigâr'dır. Kuzeyinde Marmara Denizi veYalova, kuzeydoğuda Kocaeli ve Sakarya, doğuda Bilecik, güneyde Kütahya ve batıda Balıkesir illeri ile çevrilidir.
Ekonomik açıdan Türkiye'nin gelişmiş kentlerinden biri olan Bursa doğal ve tarihsel zenginlikleriyle de önem taşır. Bursa'da en çok Osmanlı İmparatorluğu'nun kuruluş dönemine ait tarihî eserlerin bulunmasının sebebi ise, Bursa'nın Osmanlı Devleti'nin ilk başkenti olmasıdır. Bursa alışveriş merkezleri, parkları, müzeleri ve çarşısıyla bölgede öne çıkar. Ayrıca Bursa Marmara bölgesinin İstanbul'dan sonra gelen ikinci büyük şehridir. Türkiye'nin en önemli sanayi kentlerindendir. Şehir İstanbul'dan sonra en büyük ikinci ihracatı gerçekleştirmektedir. Şehrin futbol takımı Bursaspor 2009-10 sezonunda Süper Lig şampiyonudur.
Bursa, sanayi istatistiklerine göre Türkiye'nin en büyük sanayi kenti ve otomotiv üretim merkezidir. CNN International tarafından Türkiye'nin Detroit'i yakıştırması yapılmıştır. Tofaş, Fiat, Renault, Peugeot, Karsan Otomotiv, binek otomobil ve ticari araçlar ile Cobra Güleryüz otobüs fabrikaları Bursa'da bulunmaktadır. Bursa'nın otomotiv sanayinin Türkiye'de merkezi olmasından dolayı kurulan Bursa Otomobil Müzesi yine bu şehirde bulunmaktadır.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Bursa'da şimdilik bilinen en eski arkeolojik kalıntılar Yenişehir yakınlarındaki Menteşe Höyüğü ve Orhangazi yakınlarındakiIlıpınar'dan bilinmektedir. Bu arkeolojik buluntu yerlerinin en eski tabakaları yaklaşık 7 bin yıllıktır. Bu tabakalardaki kültür, çanak çömleğin gelişmiş olarak ortaya çıktığı, mimarinin dörtgen planlı, bol miktarda ahşap destekli kerpiç kullanılarak inşaa edilmiş yapılardan oluştuğu tabakalardır. Bursa'da David French, Mehmet Özdoğan ve Jacop Roodenberg'in arkeoloji ile ilgili çalışmaları tarih öncesiyle ilgili pek çok yeni bilgi ortaya koymuştur.
Bursa ve civarında MÖ 4000'li yıllardan itibaren çeşitli yerleşimlerin olduğu saptanmıştır; fakat yöreye ait kesin bilgiler MÖ 700'lere dayanmaktadır. Homeros, bölgeden Mysia olarak söz etmektedir. Günümüzde Bursa yöresinde Mysia yerleşmelerini anımsatan iki köy bulunmaktadır: Misi(Gümüştepe) ve Misebolu.
Tarihi coğrafyada bölgeye Frigya da denilmektedir. MÖ 700'lerde İskitler'den kaçan Kimmerlerin Frigya devletini yıktıkları bilinmektedir.
Bursa adı, bu şehri kuran Bitinya Kralı Prusias'dan gelmektedir. MÖ 7. yy'da bu bölgeye göç eden Bityn'ler(Bitinler) burayaBitinya adını verirler.
MÖ 185'te, Kartaca'nın yetiştirdiği büyük generallerden Hannibal'ın Kral I. Prusias'a, Prusias ve Olympus kentinin kurulmasını örgütlediği bilinmektedir. Prusias adı zamanla Prusa, sonra da Bursa'ya dönüşmüştür. MÖ 74'te Roma İmparatorluğu’nun egemenliğine geçen Bitinya, Roma'dan gönderilen Proconsul(Eyalet Valisi)'lerce yönetilen bir Asya Eyaleti haline gelmiştir. Bursa, MS 385-1326 yılları arasında ise Bizans dönemini yaşamıştır.
MS 555 civarında bölgede ipek üretimine başlanmış ve doğal sıcak sulu kaplıcaların üretilmesi ile küçük bir kaplıca kentikurulmuştur.
Bursa, 1204-1261 yılları arasında İznik'e bağlıdır, genelde kale içinde kalmış, fazla büyüyememiştir.
Osmanlı dönemi[değiştir | kaynağı değiştir]
Anadolu Selçuklu Devleti'nin zayıflayıp dağılmaya başlamasıyla kurulan Anadolu Beylikleri içinde zamanla gelişen Osmanlı Beyliği, çevredeki tekfurların arazilerini de alarak güçlenmiştir. Bursa, 1307 yılında Osman Bey tarafından kuşatılmış, uzun süren kuşatmadan sonra 6 Nisan 1326'da Osman Bey'in oğlu Orhan Bey tarafından alınmıştır. 1335 yılında başkent Bursa'ya taşınmış ve kentte büyük imar hareketleri yaşanmıştır.
Osmanlılar Bursa'yı aldıklarında kent sadece hisar içinden ibaretken Orhan Gazi şehri hisarın dışına çıkararak Orhan Gazi Külliyesini kurdurtmuştur. Surlar dışında mevcut yerleşmeye yakın, hakim noktalarda cami, hamam, imarethane, darüşşifa, medrese gibi kamu yapıları inşa edilerek bu külliyelerin çevrelerinde konut alanları yaratılmış ve böylece bir yerleşme geleneği başlamıştır. Başkent, 1363 yılında (I. Murad Hüdavendigâr döneminde) Edirne'ye taşınmıştır. Fatih Sultan Mehmed'in İstanbul'u fethetmesinden sonra ise Bursa'nın faal rolü son bulmuş ve yönetim merkezi niteliğini kaybetmiştir.
Tanzimat sonrası dönemde Hüdavendigar Vilayeti merkezliği yapan Bursa'ya 1900'lü yılların başında Biga (merkezi Çanakkale),Bilecik, Kütahya, Karesi (Balıkesir), Karahisar (Afyon) sancakları bağlı bulunmaktaydı.
Milli mücadele dönemlerinde çeşitli ayaklanmaların yaşandığı Bursa, 8 Temmuz 1920 de Yunanlarca işgal edilmiş;Başkomutanlık Meydan Muharebesi'nden savaşından sonra 11 Eylül 1922'de Türk birliklerince geri alınmıştır.
Cumhuriyet dönemi[değiştir | kaynağı değiştir]
Bursa, 1987 yılında çıkarılan 3391 sayılı kanun[2] ile büyükşehir unvanı kazandı. Başlangıçta üç ilçe (Nilüfer, Osmangazi veYıldırım) Bursa Büyükşehir Belediyesi'nin sınırlarına dahil edildi. 2004 yılında çıkarılan 5216 sayılı kanun ile büyükşehir belediyesinin sınırları valilik binası merkez kabul edilerek yarıçapı 30 kilometre olan dairenin sınırlarına genişletildi.[3] Bu sınırlar içinde kalan 7 ilçe, büyükşehir ilçe belediyeleri hâline geldi.[3] 2012 yılında çıkarılan 6360 sayılı kanun ile 2014 Türkiye yerel seçimlerinin ardından büyükşehir belediyesinin sınırları il mülki sınırları oldu.[4]
21 Ekim 2014 tarihinde, Bursa Valiliği ve Bursa Kültür Tanıtma Birliği tarafından Bursa şehir logosu tanıtılmıştır. Logo Bursa şehrinin markalaştırılması amacıyla tasarlanmıştır. Logoda Türk islam sanatının bilinen motiflerinden olan çimentani desende lale motifi yer almaktadır.[5]
Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]
İklim[değiştir | kaynağı değiştir]
Genelde ılıman bir iklime sahiptir. Ancak, iklim bölgelere göre de değişiklik göstermektedir. Kuzeyde Marmara Denizinin yumuşak ve ılık iklimine karşılık güneyde Uludağ'ın sert iklimi ile karşılaşılmaktadır.
İlin en sıcak ayları Temmuz - Eylül, en soğuk ayları ise Şubat - Mart'tır. 52 yıllık gözlem süresi itibarı ile yıllık ortalama yağış miktarı 70,6 cm.dir. İlde ortalama nispi nem % 69 civarındadır.
Ekonomi[değiştir | kaynağı değiştir]
2007 yılı nüfus sayımı resmi kesin sonuçlarına göre Türkiye'nin 4. büyük kentidir. Brookings Institution ve JP Morgan'ın 2014 yılı baz alınarak oluşturulan ekonomide yükselen kentler sıralamasında Bursa 300 şehir arasında İstanbul'un ardından 4. sırayı aldı. Aynı listede Türkiye'den İstanbul ve Bursa dışında İzmir 2 ve Ankara 9. sırada yer almıştır. Yine bu rapora göre İzmir'deki 2014 yılındaki işsizlik oranı %6.4 olarak gerçekleşmiştir.[6]
Bursa; otomotiv, tekstil, makine, gıda sanayi sektörlerinde söz sahibidir. Tarihte ilk havlu üretiminin Bursa'da gerçekleştiği söylenir.[kaynak belirtilmeli] Halen de havlu üretimi ve ihracatı gerçekleştirilir. İpek üretimi ve bıçakçılık Bursa'nın eskiden dünyaca tanınmasını sağlamasına rağmen şu anda bitme noktasına gelmiştir.
1961 yılında kurulan Türkiye'nin ilk organize sanayi bölgesi Bursa Organize Sanayi Bölgesi ile daha sonra oluşan Demirtaş Organize Sanayi Bölgesi ve özellikle İzmir ve Ankara yollarının çevresi Bursa'da sanayileşmenin yoğun olduğu yerlerdir. Kaplıcaları, Uludağ'ı, kestane şekeri, şeftalisi, havlusu ile meşhurdur.
Sanayi[değiştir | kaynağı değiştir]
Otomotiv Sanayi[değiştir | kaynağı değiştir]
Bursa'da otomotiv sanayi kuruluşları, otomobil, otobüs, tren vagonları ve bunlara ait yedek parçaların imalatını yapmakla birlikte, yurt içine ve yurt dışına satış yapmaktadır.
Mobilya Sanayi[değiştir | kaynağı değiştir]
İnegöl İlçesinde Organize sanayi bölgesinde faaliyet göstermektedir.
Tekstil Sanayi[değiştir | kaynağı değiştir]
Türkiye'deki birçok yerli tekstil markasının fabrikaları ve Bursa Uluslararası Tekstil Ve Ticaret Merkezi Bursa'da bulunmaktadır. Ayrıca tekstil sanayi olarak da Türkiye'nin en gelişmiş şehirlerinden biri konumundadır.
Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]
| Bursa il nüfus bilgileri | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Yıl | Toplam | Değişim | Sıra | Oran | Kır - Şehir | Erkek - Kadın | ||||||||
| 1965[7] | 755.504 | — | 7 | %2.41 | 420.456 |
%56
%44
| 335.048 | 379.055 | %50.2 | %49.8 | 376.449 | |||
| 1970[8] | 847.884 | %12  | 6 | %2.38 | 431.222 |
%51
%49
| 416.662 | 423.941 | %50 | %50 | 423.943 | |||
| 1975[9] | 961.639 | %13 | 6 | %2.38 | 454.533 |
%47
%53
| 507.106 | 490.506 | %51 | %49 | 471.133 | |||
| 1980[10] | 1.148.492 | %19 | 6 | %2.57 | 511.582 |
%45
%55
| 636.910 | 579.747 | %50.5 | %49.5 | 568.745 | |||
| 1985[11] | 1.324.015 | %15 | 6 | %2.61 | 483.921 |
%37
%63
| 840.094 | 669.134 | %50.5 | %49.5 | 654.881 | |||
| 1990[12] | 1.603.137 | %21 | 6 | %2.84 | 445.332 |
%28
%72
| 1.157.805 | 810.923 | %50.6 | %49.4 | 792.214 | |||
| 2000[13] | 2.125.140 | %33 | 5 | %3.13 | 494.200 |
%23
%77
| 1.630.940 | 1.064.560 | %50.1 | %49.9 | 1.060.580 | |||
| 2007[14] | 2.439.876 | %15 | 4 | %3.46 | 459.877 |
%19
%81
| 1.979.999 | 1.218.749 | %50 | %50.1 | 1.221.127 | |||
| 2008[15] | 2.507.963 | %3 | 4 | %3.51 | 303.089 |
%12
%88
| 2.204.874 | 1.253.151 | %50 | %50 | 1.254.812 | |||
| 2009[16] | 2.550.645 | %2 | 4 | %3.52 | 300.671 |
%12
%88
| 2.249.974 | 1.273.491 | %49.9 | %50.1 | 1.277.154 | |||
| 2010[17] | 2.605.495 | %2 | 4 | %3.53 | 296.921 |
%11
%89
| 2.308.574 | 1.300.283 | %49.9 | %50.1 | 1.305.212 | |||
| 2011[18] | 2.652.126 | %2 | 4 | %3.55 | 292.322 |
%11
%89
| 2.359.804 | 1.325.715 | %50 | %50 | 1.326.411 | |||
| 2012[19] | 2.688.171 | %1 | 4 | %3.55 | 286.159 |
%11
%89
| 2.402.012 | 1.343.894 | %50 | %50 | 1.344.277 | |||
| 2013[20] | 2.740.970 | %2 | 4 | %3.58 | 0 |
%0
%100
| 2.740.970 | 1.371.914 | %50.1 | %49.9 | 1.369.056 | |||
Değişim, bir önceki nüfus sayımına göre artış veya azalış yüzdesidir. Sıra, Bursa il nüfusunun Türkiye illeri arasındaki sıralamasıdır. Oran, Bursa il nüfusunun, Türkiye nüfusuna oranıdır.
İdari yapı[değiştir | kaynağı değiştir]
Yüzölçümüne göre ilçeler[değiştir | kaynağı değiştir]
En büyük ilçe: Mustafakemalpaşa (1731 km2)
En küçük ilçe: Gürsu (118 km2)
Nüfusa göre ilçeler[değiştir | kaynağı değiştir]
En yoğun ilçe: Osmangazi (802.620) Türkiye'nin en büyük 3. ilçesidir.
En az nüfus: Harmancık (7.091)
(2013 yılı nüfus verilerine göre)
Eğitim[değiştir | kaynağı değiştir]
Üniversiteler[değiştir | kaynağı değiştir]
- Uludağ Üniversitesi, 1975 yılında Bursa Üniversitesi adıyla kurulup 1982 yılında adı resmen Uludağ Üniversitesi olan, Bursa'nın ilk üniversitesi olma özelliğiyle birlikte Türkiye'nin önde gelen eğitim kurumlarından biridir. Merkez yerleşke olan Görükle Yerleşkesi'ne araç ile 5 dakika uzaklıktaki Görükle yerleşimi, barındırdığı çeşitli seçenekler sunan çok sayıda apart, özel yurt ve özellikle öğrenci odaklı kiralık daireler ile ideal konaklama merkezidir. Diğer yerleşkeleri İnegöl, Gemlik Suni ipek Asım Kocabıyık, Ali Osman Sönmez, Mudanya, Yenişehir İbrahim Orhan, İznik, Mustafakemalpaşa, Karacabey, Orhangazi, Orhaneli, Keles, Harmancık ve Büyükorhan'dır.
- Bursa Teknik Üniversitesi, 2010 yılında yasal olarak kabul edilerek kurulmuştur. Şu anda Yıldırım Yerleşkesi ve Osmangazi Yerleşkesi'nde hizmet vermektedir. Doğa Bilimleri Fakültesi, Mimarlık ve Mühendislik Fakültesi, Denizcilik Fakültesi, İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi, Orman Fakültesi, İletişim Fakültesi, Sanat ve Tasarım Fakültesi, Yabancı Diller Yüksekokulu, Sosyal Bilimler Enstitüsü ve Fen Bilimleri Enstitüsü'nden oluşan bölümler bulunmaktadır.
- Bursa Orhangazi Üniversitesi, Bursa'nın ilk vakıf üniversitesidir. 2012-2013 eğitim-öğretim yılında öğrenci kabulüne başlamıştır. Bünyesinde İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Mühendislik Fakültesi, Mimarlık ve Tasarım Fakültesi, Yabancı Diller Yüksekokulu, Sosyal Bilimler Enstitüsü ve Fen Bilimleri Enstitüsü'nden bulunmaktadır.[21]
- Faruk Saraç Tasarım Meslek Yüksekokulu, Fabrika-i Hümayun adlı eski ipek fabrikasında hizmet vermektedir.
- Bahçeşehir Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Merkezi
- İstanbul Ticaret Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Merkezi
- Okan Üniversitesi, Bursa Sürekli Eğitim Merkezi
- Bilgi Üniversitesi, Bursa Sürekli Eğitim Merkezi
- Plato Meslek Yüksekokulu, Bursa Sürekli Eğitim Merkezi
İlköğretim ve ortaöğretim kurumları[değiştir | kaynağı değiştir]
Bursa sınırları dahilinde çok sayıda ilk ve orta dereceli eğitim kurumu bulunmaktadır.
Halk Eğitim Merkezleri[değiştir | kaynağı değiştir]
- Nilüfer Halk Eğitim Merkezi
- Gürsu Halk Eğitim Merkezi
- Osmangazi Halk Eğitim Merkezi
- Yıldırım Halk Eğitim Merkezi
- Kestel Halk Eğitim Merkezi
- Gemlik Halk Eğitim Merkezi
- İnegöl Halk Eğitim Merkezi
Ulaşım[değiştir | kaynağı değiştir]
Karayolu[değiştir | kaynağı değiştir]
Bursa, İstanbul ve İzmir illeri arasında bir köprü gibidir. Bu D-200 karayoludur. Bursa'da otoyol da mevcuttur.(O-33) Bursa şehir merkezinin kuzeyinde bulunur, iller arası ulaşımı kolaylaştırmak için yapılmıştır. Şehir içi ulaşım ise BURULAŞ'a aittir. Bursa'da çok sayıda halk otobüsü, minibüs, dolmuş ve taksi bulunur. Otobüsler ve Bursaray'da ücretler Bukart adı verilen manyetik kartla sağlanır. 75 dk. içinde Metro-otobüs aktarmalarında ücretlendirmede indirim olur.
Havayolu[değiştir | kaynağı değiştir]
Bursa'da hava ulaşımı Bursa Yenişehir Havaalanı aracılığıyla yapılır. Anadolu da birçok merkeze Ankara aktarmalı sefer düzenlenmektedir. Hava alanı Yenişehir ilçesinde bulunur. Hava yolunun şehrin merkezinde bulunmamasının sebebi eskiden askeri amaçla kullanılan yedek hava meydanının sivilleştirilmiş olmasıdır. Ayrıca Gemlik'ten İstanbul(Haliç)'a BURULAŞ tarafından deniz uçağı seferleri yapılmaktadır.
Dış Hatlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Öger Tur: Düsseldorf ve aktarmalı olarak Almanya'daki diğer şehirler (sezonluk)
İç Hatlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Anadolu Jet: Ankara ve aktarmalı olarak diğer şehirler
- Burulaş Havacılık: İstanbul Haliç - Gemlik arası haftanın 6 günü tarifeli deniz uçağı
Deniz ulaşımı[değiştir | kaynağı değiştir]
Bursa Büyükşehir Belediyesi'nin İDO'ya karşı çıkarmış olduğu BUDO Mudanya'dan İstanbul'a deniz otobüsü seferleri yapmaktadır. İDO aracılığıyla da Güzelyalı, Mudanya'danİstanbul'a deniz otobüsü ve feribot ulaşımı yapılır. Ayrıca BURULAŞ yaz aylarında körfez seferleri düzenlemektedir.
Demir yolu[değiştir | kaynağı değiştir]
Tren[değiştir | kaynağı değiştir]
Türkiye'de demir yolu ulaşımı ilk olarak Mudanya demir yollarının satın alınmasıyla gelişse de uzun yıllar TCDD tarafından Bursa'ya demir yolu ulaşımı sağlanmamıştı. 30 Aralık 2011 tarihinde Bursa hızlı tren hattı sözleşmesi imzalandı. Proje 2015 yılına kadar gerçekleştilecek.[22]
BursaRay[değiştir | kaynağı değiştir]
Bursa'da demiryolu ulaşımını BursaRay yapar. Yapımına 1998'de başlanmıştır. Bursa'nın merkez ilçe ve semtlerini çoğu noktada doğu-batı doğrultusunda birbirine bağlar.BURULAŞ isimli Bursa Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı şirket tarafından işletilmektedir. Belirli etaplar halinde yapıldığından henüz tamamen bitirilmemiş bir projedir. 2002'de ilk olarak iki hat halinde işletmeye açıldı. Şu anda bu hatlar Emek'ten başlanan ve Kestel'de sona eren 1 no'lu hat ve Uludağ Üniversitesi'nden başlayan ve yine Kestel'de sona eren 2 no'lu hattır. Toplam uzunluğu 50 km'dir.
Nostaljik Tramvay Hattı[değiştir | kaynağı değiştir]
Bursa Cumhuriyet Caddesinde Zafer Meydanı ile Çınarönü arasında nostaljik tramvaylar hizmet vermektedir. Hem ulaşım hem turizme katkı sağlayan 1,5 km'lik hat, 28 Mayıs2011 günü törenle hizmete açılmıştır.[23] Nostaljik tramvayın ilgi görmesinden dolayı mevcut hatta ilave yapılmıştır. 20 Temmuz 2011 tarihinde başlayan inşaat çalışmasıyla nostaljik tramvay, Yıldırım'ın Davutkadı semtine uzatıldı. İlave hat, 5 Kasım 2011 günü törenle hizmete açılmıştır.[24] Hattın uzatılmasıyla birlikte hem nostaljik hem de normal tramvaylar hizmet vermektedir. Günde 7.000'den fazla yolcu bu hattı kullanmaktadır.[25]
T1 Tramvay Hattı[değiştir | kaynağı değiştir]
Ana Madde T1 Hattı (Bursa)
Ana Madde T1 Hattı (Bursa) T1 hat numaralı Heykel-Kent Meydanı tramvay hattının çalışmaları 07.08.2012 tarihinde başlamıştır. Stadyum Caddesi-Altıparmak Caddesi-Atatürk Caddesi-Heykel-İnönü Caddesi-Kıbrıs Şehitleri Caddesi-Kent Meydanı-Darmstad Caddesi güzergahında sefer yapacak olan tramvayda hat boyunca 13 İstasyonu bulunan T1 tramvay hattı 12 Ekim 2013 tarihinden itibaren yolculu seferlere başlayarak Heykel-Osmangazi-Darmstad Caddesi arasında ring sefer yapmaktadır.
Teleferik[değiştir | kaynağı değiştir]
Uludağ ile Bursa arasındaki ulaşımı kolaylaştıran bir sistemdir. Türkiye'nin en uzun teleferiği olan Uludağ Teleferiği, Bursa'dadır. Yıldırım'daki Teferrüç semti ile Uludağ'daki Sarıalan yaylası arasında 1963'te kurulmuştur. Kadıyayla istasyonundaki aktarma ile toplam 4766 metre uzunluğundadır. 374 metrelik rakımdan başlayan yolculuk, yaklaşık 20 dakika sonra 1634 metrelik rakımda sona erer. Bu teleferik aynı zamanda Türkiye'nin ilk teleferiğidir. 2014 yılı itibari ile tamamen yenilenen teleferik Sarıalan'a 12 dakikada ulaştırmaktadır.[26] 2015 yılında oteller bölgesine açılan teleferikle Bursa teleferiği, Dünya çapında en uzun mesafeli teleferik hattı olmuştur.[27]
Kültür[değiştir | kaynağı değiştir]
2000'de UNESCO tarafından Dünya Mirası Geçici Listesi'ne dahil edilen[28] Bursa, 2014'te ise Dünya Mirası olarak tescil edildi.[29]
Sanat[değiştir | kaynağı değiştir]
Karagöz Gölge oyunu, tarihte Bursa'nın Türk kültür yaşamına kazandırdığı en önemli etkinliklerdendir.
Mutfak[değiştir | kaynağı değiştir]
- İskender Kebap
- Kestane Şekeri
- Tirilye Zeytini
- Kemal Paşa Tatlısı
- İnegöl Köfte
- Bursa Kebabı
- Ciğer Sarma
- Mağlıç Peyniri
- Mihaliç Peyniri
- Pideli Köfte
- Cevizli Lokum
- Kaymaklı Ekmek Kadayıfı
- Cantık
- Tahinli pide
- Gemlik zeytini
Halk oyunları[değiştir | kaynağı değiştir]
Kılıçkalkan, yörenin ünlü halkoyunudur. Bunun yanı sıra Uludağ yöresi Türkmen oyunları olan Güvende, Sekme, Çiftetelli, Düz Oyun, Büyük Oyun ilgi çekicidir.
Turistik yerleri[değiştir | kaynağı değiştir]
- Uluabat Gölü
- Somuncu Baba Türbesi
- Ulu Cami
- Emir Sultan Camii
- Yeşil Türbe
- Tarihi Çınar
- Ağlayan Çınar
- Bursa Kalesi
- Oylat
- Keramet Su Kaplıcası
- Suuçtu Şelalesi
Alışveriş Merkezleri ve Hipermarketler[değiştir | kaynağı değiştir]
- AS Merkez (Yalova Yolu Caddesi)
- Anatolium (Yalova Yolu Caddesi, Bursa Şehirlerarası Otobüs Terminali yanı)
- Korupark (Mudanya Caddesi, Emek Kavşağı)
- Zafer Plaza (Cemal Nadir Caddesi)
- Kent Meydanı AVM (Kıbrıs Şehitleri Caddesi)
- Carrefour AVM (İzmir Bulvarı, Orhaneli Kavşağı)
- Carrefour Hipermarket (x2) (Anatolium AVM - CarrefourSA AVM)
- Carrefour Express (x3) (Kent Meydanı AVM - Nalbantoğlu - Bademli)
- Nilpark (İzmir Bulvarı, Orhaneli Kavşağı)
- Özdilek AVM (x2) (Geçit - Yalova Yolu Caddesi)
- Özdilek Hipermarket (x6) (Gürsu-Kaplıkaya - Ataevler - İnegöl - Gemlik - Özlüce)
- Koçtaş (x3) (Korupark AVM - Yalova Yolu Caddesi - CarrefourSA AVM)
- Metro (x2) (Yalova Yolu Caddesi - İzmir Bulvarı)
- Meridyen Avm(Unlu Cadde - Heykel)
- Kipa (x3) (Mudanya-Mustafakemalpaşa)-Korupark AVM)
- Kırcılar AVM (Şehreküstü Meydanı)
- Leroy Merlin (Anatolium AVM)
- İnegöl AVM (İnegöl Şehirlerarası Otobüs Terminali yanı)
- Migros (x13)(Küçükkumla - Mudanya - Mudanya Sahili - Ertuğrul - Nilüfer - Beşevler - Bursa Modern - Bademli - Altıparmak - As Merkez - Zafer Plaza - Kükürtlü - İnegöl AVM)
- İkea (Yalova Yolu Caddesi, Bursa Şehirlerarası Otobüs Terminali yanı
Büyük Parklar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Bursa'daki büyük parklardan bazıları;
- Reşat Oyal Kültür Parkı 1955'te açılan bünyesinde çay bahçeleri, lokantalar, açık hava tiyatrosu bulunur.
- Uludağ Milli Parkı Dünyaca ünlü Türkiye'nin en önemli kayak merkezidir.
- Merinos Parkı İçerisinde nikah salonu, konservatuvar, kültür merkezide barındıran büyük bir parktır.
- Azerbaycan- Türkiye Kardeşlik Parkı Azerbaycan ile olan bağları güçlendirmek amacıyla yapılmış güzel bir parktır.
- Atatürk Kent Ormanı Bursa halkının hafta sonlarında soluk aldığı Bursa'nın inci tanesi kent ormanıdır.
- Hüdavendigar Kent Parkı 500 bin metrekare alana sahip olan parkın yapımı devam etmektedir. İçerisinde spor faaliyet alanları, büfe, kafe, lokanta, restoran, idari birimler ve çevre birimlerini barındırmaktadır.
- Bursa Hayvanat Bahçesi Avrupa Standartlarında bir hayvanat bahçesidir.
- Bursa Botanik Parkı Binlerce çeşit bitki ve ağacın bulunduğu Avrupa standartlarında büyük bir park.
- Mihraplı Park İçerisinde Şehitlik bulunan büyük bir parktır.
- Minia Yıldırım Yıldırım ilçesindeki tarihi yerlerin küçültülmüş maketlerinin bulunduğu parktır.
- Kaplıkaya Cazibe Merkezi İçerisinde akvaryumların, balık tutma göletlerinin, yürüyüş yollarının, tenis kortlarının, kaykay pistinin bulunduğu dev parktır.
- İnegöl Hikmet Şahin Kültür Parkı İçinde Büyük Suni Göl, Yeşillik alanlar, koşu ve yürüyüş parkurları, Nikah Dairesi, Büyük Meydan, Açık Hava Konser ve Gösteri Alanı, Çocuk Trafik Eğitim Merkezi, Spor Merkezi, Amfitiyatro, Kafeler ve Restaurantlar, LunaPark ve Mobilya Fuar Alanınında olduğu Bursa ilindeki önemli parklardan biridir, İnegöl ilçesinde bulunmaktadır.
- İnegöl Botanik Parkı (Sanayi Parkı) İnegöl Sanayi Semtinde bulunan yürüyüş, koşu ve gezi parkurlarının da bulunduğu Süs Havuzu ve Kameriyeleriyle İnegöl'de bulunan önemli parklardandır.
- İnegöl Kuğulu Parkı İnegöl semtinde bulunan tarihi havuzu ve kuğularıyla ünlü park.
- İnegöl Şehir Parkı Bursa-Ankara Yolu üzerinde bulunan yürüyüş, gezi ve ailece oturulabilecek Bursa'da bulunan yeşil parklardan biridir.
Doğal mekanlar[değiştir | kaynağı değiştir]
|
Kale ve surlar[değiştir | kaynağı değiştir]
Tekkeler[değiştir | kaynağı değiştir]
|
Camiler[değiştir | kaynağı değiştir]
|
|
|
|
Mescitler[değiştir | kaynağı değiştir]
|
|
Türbeler[değiştir | kaynağı değiştir]
|
|
|
|
Medreseler[değiştir | kaynağı değiştir]
|
|
|
|
Kiliseler[değiştir | kaynağı değiştir]
|
|
|
|
Müzeler[değiştir | kaynağı değiştir]
Hanlar[değiştir | kaynağı değiştir]
Köprüler[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaplıcalar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Ağaçhisar Kaplıcası
- Yeni Kaplıca
- Armutlu Kaplıcası
- Bademli Bahçe Kaplıcası
- Dümbüldek Kaplıcası
- Gemlik (Terme) Kaplıcası
- Ilıcaksu Kaplıcası
- Orhangazi Keramet Kaplıcası
- Oylat Kaplıcası
- Sadağ Kaplıcası
- Vakıfbahçe (Çekirge) Kaplıcası
Kültür Merkezleri[değiştir | kaynağı değiştir]
- Atatürk Kongre ve Kültür Merkezi
- Tayyare Kültür Merkezi
- Akpınar Kültür Merkezi
- Konak Kültür Evi
- Fethiye Kültür Merkezi
- Nilüfer Uğur Mumcu Sahnesi
- Barış Manço Kültür Merkezi
- Adile Naşit Kültür Merkezi
- Görükle Çağdaş Eğitim Kooperatifi Kültür Salonu
- Suare Kültür Merkezi
- Müjdat Gezen Sanat Merkezi
- Ördekli Hamamı Kültür Merkezi
- Yıldırım Kültür Merkezi
- Uludağ Üniversitesi Prof. Dr. Mete Cengiz Kültür Merkezi
- Karabaş-ı Veli Kültür Merkezi
Kültürel dernekleri[değiştir | kaynağı değiştir]
- Bursa Kılıç Kalkan Folklor ve Turizm Derneği
- Bursa Tahtakıran Kılıç Kalkan Folklor Derneği
- Bursa Kültür ve Sanat Derneği
- Bursa Kadın Ressamlar Derneği
- Bursa Filarmoni Derneği
- Bursa Mehter Musikisi ve Halk Oyunları Derneği
- Bursanat Eğitim ve Gençlik Derneği
- Bursa Kent Konseyi
- Bursa Gençlik Meclisi
- Yeni Yüksektepe Kültür Derneği
- Texas Kardeşlik Derneği
- Sivil Diyalog Derneği
- Bursa Mevlana Kültürünü Tanıtma ve Yaşatma Derneği
- Kadın Ekonomi Platformu (KEP)
Galeri[değiştir | kaynağı değiştir]
Spor[değiştir | kaynağı değiştir]
Futbol[değiştir | kaynağı değiştir]
Bursaspor 2009-10 sezonunda Süper Lig şampiyonu olmuştur. Süper lig tarihinde şampiyon olan 5. takımdır. Anadolu kulüpleri içinde Trabzonspor'dan sonra şampiyon olmuş tek futbol kulübüdür. Bursaspor'un müzesinde çeşitli kupaların yanı sıra bir adet Türkiye Kupası da vardır. Ayrıca UEFA Şampiyonlar Liginde gruplara kalan ilk Anadolu kulübüdür. Kulübün Teksas adıyla Türkiye çapında tanınan taraftar grubu vardır.
Basketbol[değiştir | kaynağı değiştir]
Voleybol[değiştir | kaynağı değiştir]
Bayanlar Voleybol 1. Liginde Nilüfer Belediyesi mücadele vermektedir. Bu alanda Bursa Büyükşehir Belediyespor Bayan Voleybol Takımı Cev Challenge Kupasını alarak Avrupa Şampiyonu olmuştur. Ayrıca 2010-11 sezonunda Tofaş Erkek Voleybol takımı da yine 1. lig de mücadele etmiştir.
Hentbol[değiştir | kaynağı değiştir]
Nilüfer Belediyesi Spor Kulübü Hentbol Erkekler Süper Liginde oynamaktadır.
Sağlık[değiştir | kaynağı değiştir]
Bursa sağlık açısından çok gelişmiş bir şehirdir. Çok sayıda özel ve devlet hastanesi barındırır. Hastanelerden bazıları aşağıdadır.
Merkezdeki Devlet Hastaneleri[değiştir | kaynağı değiştir]
|
|
Kardeş Şehirler[değiştir | kaynağı değiştir]
Ankara, Türkiye- Gaziantep, Türkiye
- Denizli, Türkiye
Lefkoşa, KKTC
Üsküp, Makedonya
Tiran, Arnavutluk
Sofya, Bulgaristan
Kulmbach, Almanya- Darmstadt, Almanya
Anshan, Çin- İstanbul, Türkiye
Oulu, Finlandiya- Van, Türkiye
- Plevne, Bulgaristan
Vinnitsa, Ukrayna
Gence, Azerbaycan
Multan, Pakistan
Kosice, Slovakya
Çadır Lunga, Moldova- Kars, Türkiye[30]
Bursa'da Yerel Medya[değiştir | kaynağı değiştir]
Bursa, Yerel Medya Kuruluşlarının en fazla olduğu illerden biridir. Bursa'da 27'si Merkezde olmak üzere Toplam 39 Yerel Radyo Kanalı, 8 Yerel Televizyon Kanalı, 20'si Merkezde Toplam 46 Yerel Gazete bulunmaktadır. Bunun yanında kentin cemiyet hayatını ve gece yaşantısını anlatan magazin dergileri ve yerel ekonomi dergileri de Bursa'nın diğer yerel basın kuruluşlarıdır. Yerel basın kuruluşları haricinde tüm ulusal radyo ve TV kanalları da Bursa'da farklı frekanslarda yayın yapmaktadır. Şehirde ayrıca, Anadolu Ajansı, İhlas Haber Ajansı, Cihan Haber Ajansı, Doğan Haber Ajansı gibi önemli haber ajanslarının büroları bulunmaktadır.
Yerel televizyon kanalları[değiştir | kaynağı değiştir]
- Olay TV
- ASTV
- Line TV
- Bursa TV
- Bursaspor TV
- Köy TV
- Kanal 16 (İnegöl)
- Süper Kanal TV (İnegöl)
Yerel radyo kanalları[değiştir | kaynağı değiştir]
- 88.3 Gerçek FM
- 88.5 Radyo 24
- 89.0 Radyo NİDA
- 89.5 Radyo Şampiyon
- 90.5 Olay FM
- 91.5 Radyo Şimşek
- 91.7 Uludağ FM
- 92.6 Radyo Aktif
- 93.4 Bursa Doğuş FM
- 94.2 Bursa FM
- 94.4 Radyo Türk
- 95.4 Radyo Sır
- 96.3 Radyo 16
- 99.1 Radio Line
- 99.3 Radyo Vizyon
- 100.9 Radyo Pozitif
- 101.6 Bursa Polis Radyosu
- 101.9 Radyo Jet
- 103.3 Rahmet FM
- 103.7 Radyo Maksimum
- 104.3 Bursa Karadeniz FM
- 105.3 Radyo Venüs
- 105.5 Radyo EN Bursa
- 106.5 Radyo Park
- 106.7 Radyo Davet
- 107.1 Radyo Poyraz
- 107.3 Bursa Gül FM
- 107.9 Bursa Gonca FM
Diğer yerel radyolar[değiştir | kaynağı değiştir]
- 92.4 Gençses FM (İnegöl)
- 101.7 Radyo Medya (İnegöl)
- 102.1 Radyo Deniz (İnegöl)
- 103.5 Radyo Güneş (İnegöl)
- 93.8 Radyo Cennet (Mustafakemalpaşa)
- 96.1 Dost FM (Mustafakemalpaşa)
- 96.5 Radyo 14 (Mustafakemalpaşa)
- 100.7 1001FM (Binbir FM) (Mustafakemalpaşa)
- 105.1 Karacabey FM (Karacabey)
- 106.9 Yörem FM (Karacabey)
- 105.7 Orhangazi FM (Orhangazi)
Yerel gazeteler[değiştir | kaynağı değiştir]
- Olay Gazetesi
- Bursa Hakimiyet
- Bursa Haber
- Bursa Kent
- Bursa Meydan
- Bursa Gerçek
- Ayrıntı Gazetesi
- Gazete Avrupa
- Gazete Bursa
- Yıldırım Gazetesi
- Şehir Medya[31]
Diğer bilgiler[değiştir | kaynağı değiştir]
- 2009 yılı nüfus sayımı resmi kesin sonuçlarına göre Türkiye'nin 4. büyük kent merkezidir.
- Şehir içi ulaşım 1998'e kadar Taksi, Dolmuş ve Belediye otobüsü gibi klasik sistemlerle karşılanıyordu. 1998'de Bursa metrosu'nun temeli atıldı ve 2002'de işletmeye açıldı. Şehirde ayrıca bir Teleferik hattı vardır. Uludağ'a ulaşım, dolmuş ve taksilerin yanı sıra 29 Ekim 1963'te tamamlanarak hizmete açılan bu hatla karşılanmaktadır. Bu hat Türkiyenin ilk teleferik hattıdır, 4766 metre uzunluğundadır. Kabinlerin her biri 40 yolcu kapasitelidir. Teleferik yenilenmesi için çalışmalara başlanmıştır, çalışmalar sürmektedir. Heykel - Kent Meydanı arasında T1 tramvay hattı ve Cumhuriyet Caddesi - İncirli Caddesi üzerinde nostaljik tramvay hattı bulunmaktadır.
- 2005 yılında Bursa Büyükşehir Belediyesi Türkiye'nin ilk ve tek kalite belgeli büyükşehir belediyesi olmuştur.
- Bursa'da, 1975 yılında Uludağ Üniversitesi[32] kuruldu.
- Cumhuriyet tarihinin ilk modern sinema-tiyatro-konser salonları arasında yer alan Tayyare Kültür Merkezi, mimar Arif Hikmet Koyunoğlu'nun projesi doğrultusunda Tayyare Cemiyeti (Türk Hava Kurumu) tarafından yaptırılmış ve 1932 yılında Bursada hizmete açılmıştır.
- Reşat Oyal Kültür Parkı 1955 yılında hizmete açıldı.
- Bursa Devlet Tiyatrosu 1957 yılında kuruldu.
- Uludağ Milli Parkı 1961 yılında milli park ilan edildi.
- Uluslararası Bursa Festivali 1962 yılından itibaren, Bursa Kültür Sanat ve Turizm Vakfı'nın (BKSTV) koordinasyonunda düzenleniyor.
- Bursa Bölge Senfoni Orkestrası, temeli 1997 yılında atıldı.
- Bursa Botanik Parkı, 1998 yılında hizmete açılmıştır.
- Bursa Hayvanat Bahçesi, 1998 yılında hizmete açılan Avrupa standartlarındaki hayvanat bahçesi
- Bursa'da bir konservatuvar bulunuyor. (Bursa Büyükşehir Belediyesi Konservatuvarı)
- Bursa Devlet Türk Sanat Müziği Korosu 1991 yılında kuruldu, Kültür Bakanlığı’na bağlı.
- 30 Temmuz 1991 tarihinde Bursa'da BUR-HOY Bursa Mehter Musikisi ve Halk Oyunları Derneği kurularak Bursa Mehter Takımı yeniden teşkilatlandı. (1326 yılında Bursa'nın fethi ile kurulan Bursa Mehterhanesi 1826 yılında Yeniçeriliğin kaldırılışıyla beraber kapatılmıştır).
- 1999 yılından itibaren 474 km'den 795 km (2007 yılına kadar) kanalizasyon ve yağmursuyu hattı yapıldı. Aynı sürede içme suyu ve kanal döşeme çalışmalarında da 80 km'den 177 km'ye ulaştı. 1999 itibaren 150 km. döşenen içmesuyu şebeke hattı 210 km'ye çıkarıldı. Doğalgaz yaygınlık oranı yüzde 35’ten yüzde 80’e çıktı. 2007 yılında doğalgaz abone sayısı Bursada 588 bine ulaştı.
- 9 Şubat 2007'de, MÖ 202 yılında Bursa'da Kartaca Komutanı Hannibal tarafından Pınarbaşı'nda kurulan Çarşaf Su Yapısı, Bursa Belediye tarafından restore edilerek hizmete açıldı.
- 2008 yılın Temmuz ayında 260 bin metrekare alana sahip Merinos Parkı Bursa'da hizmete açıldı. Kültürpark'tan sonra Bursa`nın en büyük kent parkıdır.
- Bursa'da 2008 yılın mart ayında ev ve süs hayvanlarına mikroçip takılarak kayıt altına alma, elektronik kimlik-pasaport verilme işlemleri başlamıştır.
- Türkiye'nin ilk tekstil müzesi Bursa'dadır.[33][34]
- Türkiye'nin ilk zeytinyağı laboratuvarı Bursa'ya kurulmuştur.[35]
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder